نکات مهم برای نگهداری پنل خورشیدی و تمیز کردن آن

نگهداری صحیح از پنل‌های خورشیدی می‌تواند تولید انرژی را تا حدود 15 درصد افزایش دهد. علاوه بر این باعث افزایش بهره‌وری و طول عمر آن ها می‌شود. بازبینی‌های منظم و تمیزکاری مناسب از پنل‌ها باعث عملکرد بهینه و در نتیجه تولید انرژی بالاتر می‌شود که این امر به سودآوری اقتصادی بلندمدت منجر خواهد شد.

پنل‌های خورشیدی (Solar Panels) اصلی‌ترین جزء پکیج برق خورشیدی هستند. آنها را می توان در زمره محصولات خورشیدی حساب کرده و لذا اگر چه پیشرفت‌های مداوم در  فناوری پنل‌های خورشیدی موجب افزایش مقاومت، بهره‌وری، و دوام سیستم‌های فتوولتائیک شده است، این به معنای عدم نیاز به مراقبت از تجهیزات نیست.

اما سوال کلیدی اینست که نگهداری پنل خورشیدی چگونه است؟ آیا پنل‌های خورشیدی مانند ماشین شما نیاز به تنظیم منظم دارند تا در شرایط اوج بمانند؟ یا قرار است آنها را رها کنید؟
در ادامه‌ی مقاله، پاسخ به این سوالات را برای شما شرح می‌دهیم.

چگونه بفهمیم که پنل‌های خورشیدی به تعمیر و نگهداری نیاز دارند؟

پنل‌های خورشیدی معمولاً به تعمیر و نگهداری زیادی به جز تمیز کردن دوره‌ای و دور نگه داشتن آنها از موانعی که می‌توانند بر روی پنل‌ها سایه بیاندازند، نیاز ندارند. آن‌ها برای عملکرد بهینه، نیاز به یک مسیر بدون مانع به سمت خورشید دارند.

پنل‌های خورشیدی به گونه‌ای طراحی شده‌اند که در برابر حوادث شدید آب و هوایی مانند تگرگ، برف، یخ و باد مقاومت کنند تا عملکردی پایدار داشته باشند. معمولاً با تعمیر منظم و نگهداری پنل خورشیدی، عمر مفید آن‌ها بین 25 تا 30 سال خواهد بود.

مهم است که خروجی انرژی پنل‌های خورشیدی خود را از نزدیک بررسی کنید. معمولا کاهش طولانی مدت در تولید انرژی، نشان دهنده‌ی نیاز به تعمیر و نگهداری پنل خورشیدی است. به طور کلی پنل‌های خورشیدی با افزایش سن، عملکردشان کاهش می‌یابد، اما در اوایل عمرشان، افت آن‌ها می‌تواند به علت کثیف شدنشان باشد.

به طور کلی تنها زمانی ممکن است به صورت گسترده به تعمیر پنل خورشیدی، نیاز داشته باشید که نشانه‌هایی از لانه‌سازی حیوانات در زیر سیستم خود پیدا کنید یا در دوره‌های بارش برف سنگین، مقادیر زیادی برف روی صفحات خورشیدی جمع شده باشد، زیرا این شرایط می‌تواند عملکرد آنها را مختل کند.

نحوه نگهداری پنل‌ خورشیدی

برای نگهداری پنل خورشیدی در مقابل عوامل تاثیر‌گذار بر روی عملکرد بهینه آن‌ها لازم است که نکات زیر را رعایت نمایید.

• پنل‌های خورشیدی را دور از سایه نگه دارید زیرا تولید انرژی، زمانی که پنل از نور خورشید دور باشد، کاهش می‌آید.
• برای بهبود تعمیر و نگهداری پنل خورشیدی، عملکرد روزانه را مستند کنید. مهم است که بنویسید روزانه چقدر انرژی تولید شده است و تاریخ‌های زمانی که هوا بسیار ابری است را یادداشت کنید. (تا نصاب شما بتواند بهترین سیستم مانیتورینگ پنل‌های خورشیدی را در اختیار شما قرار دهد.)
• سیستم‌های مانیتورینگ به شما کمک می‌کنند تا ببینید چقدر برای محیط زیست مفید هستید و چه مقدار CO2 در جو منتشر می‌کنید. همچنین می‌توانید اطلاعات مربوط به سرویس پنل‌های خورشیدی خود را بر روی یک صفحه نمایش دیواری در خانه مشاهده کنید.
• اگر برای تمیز کردن پنل‌ خورشیدی وقت ندارید، می‌توانید تمیزکننده‌های خودکاری را نصب کنید که مانند سیستم‌های آبپاش کار می‌کنند یا حتی از شرکت‌های تمیزکننده پنل‌های خورشیدی کمک بگیرید.
  خوشبختانه، اکثر اوقات ممکن است، تعمیر و نگهداری پنل‌های خورشیدی، مورد نیاز نباشد زیرا پنل‌های خورشیدی هیچ قسمت متحرکی ندارند که در اثر زنگ زدگی یا خرابی تحت تأثیر قرار گیرند.
• اگر پنل‌های شما آسیب فیزیکی دیده باشد، اغلب تحت ضمانت تجهیزات جداگانه ای قرار می‌گیرد. در این صورت می‌توانید با نصاب خورشیدی خود مشورت کنید تا بفهمید چه چیزی می‌تواند بهترین جایگزین آن پنل‌ها شود. در هر صورت، سعی کنید بدون راهنمایی یک متخصص، اقدام به نصب یا تعمیر و نگهداری پنل خورشیدی خود نکنید، مگر اینکه با سیستم‌های خورشیدی خانگی آشنایی داشته باشید.

تمیز کردن پنل خورشیدی چگونه است؟

همیشه بهتر است برای تعمیر و نگهداری پنل‌ خورشیدی خود، از یک متخصص راهنمایی بگیرید. در صورتی که پنل‌ها کارایی خود را از دست بدهند و همچنان تحت ضمانت عملکرد یا توان خروجی باشند، با شرکتی که آن‌ها را برای شما نصب کرده است تماس بگیرید. تا برای ارزیابی وضعیت و رفع مشکل شما را راهنمایی کنند.

اما اگر بنا به هر دلیلی، خواستید تمیز کردن آن ها را خودتان بر عهده بگیرید، به نکات زیر توجه نمایید.

• برای تمیز کردن پنل‌‌های خورشیدی، مطمئن شوید که سیستم برق خورشیدی شما خاموش باشد.
• کیت‌های تمیز کننده پنل‌های خورشیدی، برای تمیز کردن پنل‌ها بسیار مفید هستند. داخل کیت یک صابون،  یک برف پاک کن و یک برس کوچک با دسته بلندتر قرار دارد. صابون را در سطل با آب مخلوط کنید. برس را در سطل فرو کنید و به آرامی پنل‌های خورشیدی را پاک کنید. می‌توانید از آب معمولی یا یک برس نرم برای از بین بردن هرگونه آلودگی یا کثیفی که روی پنل‌ها جمع شده است، استفاده کنید.
• در صورت عدم دسترسی به کیت های تمیز کننده پنل‌های خورشیدی، از یک برس تمیز کننده با موهای نرم و یک پاک کننده غیر ساینده استفاده کنید.
• هرگز از اسفنج یا صابون ساینده برای تمیز کردن پنل‌های خورشیدی استفاده نکنید، زیرا ممکن است شیشه را خراش دهید. این مواد رگه‌هایی از خود باقی می‌گذارند و به پنل‌ها آسیب می رسانند. یک پارچه نرم یا صابون مخصوص، بهترین راه برای تمیز کردن پنل‌های خورشیدی است.
• بهترین زمان برای تمییز کردن پنل‌ها صبح زود است، قبل از اینکه از آفتاب خیلی داغ شوند.
• پنل‌های خورشیدی را هنگامی که مرطوب یا خیس هستند تمیز کنید تا هر گونه کثیفی روی آنها را به راحتی پاک کنید.
• هرگز آب سر را بر روی پنل‌های داغ نریزید، زیرا پنل‌ها از شیشه سکوریت ساخته شده اند و اختلاف دمای شدید می‌تواند باعث ایجاد ترک در آن‌ها شود.
• برای از بین بردن زباله، گرد و غبار و سایر موارد که می‌تواند باعث کثیف شدن پنل‌های خورشیدی شود از آب ولرم استفاده کنید و آب را به سمت پایین بپاشید. تجمع بیش از حد افزایش آلودگی، می‌تواند بر میزان انرژی تولید شده توسط پنل‌های خورشیدی تأثیر بگذارد.
• برای تمیز کردن پنل‌های خورشیدی با رسوبات سنگین تر، اسپری آب ولرم و پاک کردن آنها با یک پارچه میکروفیبر غیر ساینده می‌تواند کارساز باشد.
• وقتی پنل‌های خورشیدی در شیب نصب شده باشند، بارندگی زباله‌های انباشته شده روی آن‌ها را پاک می‌کند. با این حال، در طول فصل خشک یا دوره‌های طولانی بدون باران، مهم است که آنها را به صورت دستی تمیز کنید. به طور کلی همانطور که در بالا اشاره شد، تمیز کردن پنل خورشیدی را بین دو تا چهار بار در سال انجام دهید.
• اگر مجبورید برای تمیز کردن پنل‌ها، روی پشت بام بروید، دقت نمایید، زیرا وقتی شروع به تمیز کردن می‌کنید، سقف لغزنده می‌شود و ممکن است سر بخورید، بنابراین از طناب ایمنی یا مهار برای حمایت استفاده کنید.
• اگر مرتب پنل‌ها را تمیز می‌کنید، ممکن است بتوانید فقط با استفاده از یک شلنگ هرگونه کثیفی را از روی پنل‌ها، پاک کنید.

تمیز کردن پنل‌های خورشیدی در زمستان

گاهی اوقات برف و یخ می‌تواند روی صفحات خورشیدی جمع شود، اما از آنجایی که آنها زاویه دار نصب هستند، معمولا ذوب می‌شوند و می لغزند. اما اگر برف یا یخ باقی بماند، اسپری پنل‌ها با آب ولرم می‌تواند به حذف آن کمک کند. توجه داشته باشید که از استفاده از آب داغ برای تمیز کردن برف و یخ روی صفحات خورشیدی، خودداری کنید. زیرا اختلاف دما می‌تواند باعث ترک خوردن پنل‌ها شود.

زمان مناسب برای تعمیر پنل خورشیدی

فقط دو تا چهار بار در سال نیاز به تعمیر و نگهداری پنل خورشیدی است، این کار می‌تواند به شما کمک کند عملکرد پنل‌های خود را بهتر پیگیری کنید، مشکلات را زودتر متوجه شوید و سریعتر به آنها رسیدگی کنید.

همچنین باید سیم‌ها و اتصالات را بررسی کنید تا از سالم بودن آنها مطمئن شوید. گاهی اوقات موجودات زنده می‌توانند بدون اینکه متوجه شوید آنها را بجوند اما دفترچه راهنمای شرکت‌های خورشیدی خود را برای مراقبت‌های ویژه تعمیر و نگهداری پنل‌‌های خورشیدی بررسی کنید.

پاییز و بهار زمان خوبی برای انجام کارهای تعمیر پنل خورشیدی هستند، زیرا پنل‌ها ممکن است پس از زمستان، در جایی که گرد و غبار و زباله می‌تواند جمع شود، نیاز به تمیز کردن داشته باشند. پاییز نیز به دلیل ریزش برگ‌ها و سایر فضولات زمان خوبی، برای تمیز کردن پنل‌ها است.

عوامل موثر بر طول عمر پنل های خورشیدی

در میان عوامل موجود 3 عامل اصلی وجود دارد که می‌تواند بر طول عمر مفید پنل‌های خورشیدی تأثیر بگذارد، و در نتیجه دارندگان آن ها را وادار به رعایت نکات و انجام اقداماتی در جهت نگهداری از پنل های خورشیدی نماید.

1- دمای محیط

کارایی پنل‌های خورشیدی که در معرض دماهای بالا قرار دارند، ممکن است با گذشت زمان کاهش یابد. افزایش دما باعث ایجاد تنش حرارتی در مواد می‌شود، که این مسئله می‌تواند فرایند تخریب سلول‌های فتوولتائیک را تسریع کند.

2- سایه

اگر پنل‌های خورشیدی به طور جزئی توسط درختان، ساختمان‌ها یا سایر موانع سایه‌دار شوند، عملکرد کل سیستم ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد. این به این دلیل است که پنل‌ها به صورت سری به یکدیگر متصل هستند و عملکرد یک پنل بر عملکرد دیگر پنل‌ها تأثیر می‌گذارد.

3- آلودگی

آلودگی‌هایی مانند گرد و غبار، برگ‌ها، یا سایر زباله‌ها به عنوان مانعی عمل می‌کنند که جلوی تابش نور خورشید را می‌گیرند و بهره‌وری را کاهش می‌دهند. اگر به صورت منظم تمیز نشوند، ممکن است به سطح پنل‌ها بچسبند و باعث آسیب دائمی شوند.

آب و هوای شدید چگونه بر پنل های خورشیدی شما تأثیر می‌گذارد؟

پنل‌های خورشیدی به گونه ای طراحی شده‌اند که بادوام باشند. نصب پنل‌های خورشیدی با کیفیت بالا به سیستم‌های PV اجازه می‌دهد تا در برابر انواع آب و هوا، از باد و باران گرفته تا برف و غیره مقاومت کنند.

پنل‌های خورشیدی همانطور که توسط وزارت انرژی کشف شده است در برابر تگرگ مقاومت خوبی دارند. آنها حتی می‌توانند از طوفان ها جان سالم به در ببرند.

نوع آب و هوایی که بیشتر پنل‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد، گرما است. هنگامی که دما به بیش از 77 درجه فارنهایت (یا 25 درجه سانتیگراد) می‌رسد، پنل‌ها تقریباً 1٪ در هر درجه کارایی خود را از دست می‌دهند.

با بالا بردن چند اینچ پنل‌ها از سطح زمین یا سقف، به گردش هوا اجازه می‌دهید، که به خنک شدن آنها و حفظ تولید انرژی کمک کند. عملکرد پنل خورشیدی در دماهای گرم چیزی نیست که زیاد روی آن تاکید شود، نصاب خورشیدی شما باید عوامل آب و هوایی محلی را، هنگام نصب پنل‌ها در نظر بگیرد.

آیا می‌توانید سلامت پنل‌های خورشیدی خود را کنترل کنید؟

اگر خروجی انرژی پنل‌های شما شروع به کاهش کرد، می‌توانید آن را از طریق یک برنامه نظارت کنید.
با ادغام یک سیستم مانیتورینگ پنل خورشیدی در تنظیمات خود، می‌توانید میزان انرژی تولیدی پنل‌های خود را در هر روز و میزان تولید آنها در طول زمان را پیگیری کنید.

این به شما امکان می‌دهد دقیقاً ببینید که چگونه عوامل خارجی مختلف بر عملکرد پنل‌های شما تأثیر می‌گذارد و آنها چقدر کارایی خود را در طول عمر خود حفظ می‌کنند. سیستم مانیتورینگ همچنین در صورت شکستن یا خرابی پنل به شما هشدار می‌دهد تا بتوانید آن را تعمیر یا تعویض کنید.

سوالات متداول:

1.هر چند وقت یک بار باید پنل‌های خورشیدی را تمیز کرد؟

به طور معمول، تمیز کردن پنل‌های خورشیدی به صورت میانگین هر شش ماه یک‌بار توصیه می‌شود. اما این زمان‌بندی می‌تواند بسته به شرایط محیطی متفاوت باشد. اگر در منطقه‌ای با گرد و غبار زیاد، زمین‌های کشاورزی پر از خاک یا بیابان زندگی می‌کنید، ممکن است نیاز باشد پنل‌ها را بیشتر از دو بار در سال تمیز کنید. در غیر این صورت، ممکن است بتوانید زمان بیشتری بین تمیزکاری‌ها فاصله بیاندازید.

2. آیا باران پنل‌های خورشیدی را تمیز می‌کند؟

باران می‌تواند بخشی از آلودگی‌های سطحی روی پنل‌های خورشیدی را شسته و تمیز کند، اما به طور کامل قادر به پاکسازی تمام کثیفی‌ها و آلودگی‌ها نیست. ذرات ریز گرد و غبار و کثیفی‌های تجمع یافته در لبه‌ها و گوشه‌های پنل ممکن است با باران از بین نروند.

3. آیا می‌توان از شلنگ باغبانی برای شستن پنل‌های خورشیدی استفاده کرد؟

بله، می‌توانید از شلنگ باغبانی برای شستن پنل‌های خورشیدی استفاده کنید. اما این روش ممکن است نتواند به طور کامل تمام آلودگی‌ها را پاک کند، به خصوص در قسمت‌های اطراف قاب پنل‌ها که ممکن است آلودگی ها در یک جا جمع شوند. همچنین، دقت کنید که هرگونه آسیبی که در نتیجه تمیز کردن پنل‌ها به وجود آید، ممکن است باعث باطل شدن ضمانت‌نامه آن‌ها شود. بنابراین بهتر است به دقت و با احتیاط این کار را انجام دهید.

4. چگونه پنل‌های خورشیدی زمینی را تمیز کنیم؟

برای تمیز کردن پنل‌های خورشیدی زمینی می‌توانید از همان روش‌های معمول برای تمیز کردن پنل‌های نصب شده بر روی سقف استفاده کنید. به یاد داشته باشید که از صابون، مواد شوینده، شستشوی تحت فشار و پارچه‌ها یا اسفنج‌های خشن استفاده نکنید.

5. آیا نگهداری پنل‌ خورشیدی آسان است؟

بله، مراقبت و نگهداری پنل‌ خورشیدی نسبتاً آسان است. به دلیل زاویه نصب پنل‌ها، زباله‌ها، برف و یخ به راحتی از روی آن‌ها سر می‌خورند و پاک می‌شوند. لازم است نکات ذکر شده در این مقاله را رعایت نمایید.

نتیجه گیری

اگر متوجه گرد و غبار، آوار یا برف انباشته بر روی پنل خورشیدی خود شدید، با تمیز کردن سریع پنل خود، باعث بهبود عملکرد آن شوید.
استفاده از شیوه‌ی درست نگهداری پنل خورشیدی، کمک می‌کند تا پنل‌های شما با حداکثر راندمان، به کار خود ادامه دهند و انرژی خورشیدی تمیز و تجدیدپذیر را برای سال‌های آینده برای شما به ارمغان آورد.

در صورت نیاز به مشاوره در زمینه خرید محصولات خورشیدی شامل  پکیج برق خورشیدی و پروژکتور خورشیدی از سایت شرکت بازرگانی تولیدی آریاخورشید که مرکز طراحی و اجرای انواع پکیج برق خورشیدی در شرق کشور است، دیدن نمایید.